Brussel, 8 oktober 2024

Open brief van AEPL aan de rector van de Universiteit van Lausanne

Geachte heer Frédéric Herman, Geachte rector van UNIL,

1) Inleiding

De Europese vereniging voor de vrije gedachte, AEPL (https://aepl.eu), werd opgericht in 2007 met als doel het Europese project te ondersteunen en de principes uit het tijdperk van de Verlichting te promoten en te verdedigen, in het bijzonder de vrijheid van gedachte, geweten en mening. De AEPL is hiermee in overeenstemming met het Europees Handvest van de grondrechten, dat elke lidstaat moet respecteren.

AEPL, dat aanwezig is in 23 EU-landen, brengt burgers samen die, ongeacht hun nationaliteit, afkomst, geloof of niet-geloof, concreet hun steun willen verlenen aan de opbouw van Europa en het "samenleven" binnen de Unie. Kortom, het creëren van een gevoel van saamhorigheid en burgerzinṕ waardoor de onderdanen een vreedzame toekomst kunnen delen.

In die zin pleit AEPL, als niet-confessionele organisatie, voor secularisḿ, d.w.z. het niet mengen van religies in de politiek. Secularisḿ betekent geenszins dat religies worden afgewezen, maar eerder dat ze niet worden geïnstrumentaliseerd voor politieke doeleinden. Met dit in gedachten staat AEPL, zich bewust van de realiteit van de 21e eeuw, ook op tegen de opkomst van alle vormen van fundamentalisme en extremisme.

2) Doel van het verzoek

In 1937 kende de Universiteit van Lausanne (UNIL) een eredoctoraat toe aan Benito Mussolini, een beslissing die van meet af aan controversieel was en dat vandaag de dag nog steeds is. Gezien Mussolini's fascistische daden en ideologieën is het absoluut noodzakelijk dat UNIL deze titel intrekt om ethische, historische en morele redenen. Deze open brief pleit voor deze actie door de implicaties van de verleende eer, academische waarden en historische precedenten te onderzoeken.

Argument 1: Mussolini's acties en ideologieën

Benito Mussolini was als leider van het Italiaanse fascistische regime verantwoordelijk voor talloze wreedheden en mensenrechtenschendingen. Zijn regime voerde een racistisch beleid, vooral tegen Joden, en voerde wrede militaire campagnes in Afrika, waarbij veel leed en doden vielen.[1]. Door Mussolini te eren lijkt UNIL deze daden te negeren of te minimaliseren, wat onacceptabel is voor een academische instelling die de waarden van rechtvaardigheid en respect voor mensenrechten zou moeten bevorderen.

Argument 2: Universitaire waarden

Universiteiten zijn bolwerken van kennis, ethiek en waarheid. Ze hebben de verantwoordelijkheid om hoge morele waarden hoog te houden en als rolmodel voor de samenleving te dienen. Door Mussolini's eretitel te handhaven, geeft UNIL een tegenstrijdig signaal af over haar waarden en haar inzet voor mensenrechten en sociale rechtvaardigheid.[2]. Het intrekken van deze titel zou een sterke symbolische daad zijn, die de toewijding van de universiteit aan deze fundamentele principes opnieuw bevestigt.

Argument 3: De plicht om te onthouden

De plicht om te herinneren is cruciaal als we willen voorkomen dat we de fouten uit het verleden herhalen. Door Mussolini's eredoctoraat in te trekken, zou UNIL officieel de fouten uit het verleden erkennen en laten zien dat het deze niet wil herhalen.[3]. Het zou ook een waarschuwing zijn voor toekomstige generaties voor de gevaren van totalitaire ideologieën en mensenrechtenschendingen.

Argument 4: Historische precedenten

Er zijn precedenten van instellingen die eerbewijzen aan controversiële figuren intrekken. Verschillende universiteiten hebben bijvoorbeeld de DHC-titel ingetrokken die was toegekend aan Rudy Giuliani, Harvey Weinstein en Robert Mugabe, wiens acties of ideologieën in strijd waren met de waarden van de instelling.[4]. Deze acties tonen aan dat het mogelijk en noodzakelijk is om fouten uit het verleden te corrigeren om de integriteit en geloofwaardigheid van academische instellingen te behouden.

3)    Conclusie

Concluderend roept AEPL de Universiteit van Lausanne op om de titel van Doctor Honoris Causa die in 1937 aan Benito Mussolini werd toegekend in te trekken. Deze actie is noodzakelijk om de universiteit in lijn te brengen met haar ethische waarden, om de plicht tot herinnering te eren en om historische precedenten van het corrigeren van fouten uit het verleden te volgen. Met deze beslissing geeft UNIL een duidelijk signaal af over haar inzet voor rechtvaardigheid, mensenrechten en academische integriteit.

Hoogachtend

 

                                                         Namens de raad van bestuur van AEPL,

                                                         (ondertekend)

                                                         Guy T'hooft, voorzitter van de AEPL

Distributielijst

Geadresseerde :

Frédéric Herman, rector van UNIL

Kopieën naar

Mevrouw Annemie Schaus, Rector van de ULB, Dhr. Jan Danckaert, rector van de VUB, Mevr. Anne-Sophie Nyssen, rector van de ULg, Dhr. Rik Van de Walle, Rector van Ugent, Françoise Smet, Rector van UCL

Referenties

[1] UNIL - Doctoraat Honoris Causa Benito Mussolini

[2] CIRE UNIL - Verslag over het eredoctoraat Benito Mussolini

[3] RTS - Eredoctoraat voor Mussolini: de Universiteit van Lausanne "schoot tekort".

[4] RTS - UNIL erkent ernstig wangedrag maar trekt doctoraat niet in